Khó tập trung : nguyên nhân và giải pháp khắc phục nó

tìm hiểu nguyên nhân và biện pháp khắc phục sự khó tập suy nghĩ trong công việc

Khó tập trung đã trở thành một vấn đề nghiêm trọng trong những thập kỷ gần đây. Đó là một tình trạng được mô tả là một người không thể tập trung suy nghĩ, chú ý tại nơi ở, nơi làm việc, học tập hay nghỉ ngơi, mặc dù đôi khi họ đã biết và cố gắng nhưng vẫn không thể thực hiện được nó.

Mục lục

Tập trung suy nghĩ là một dạng năng lực tinh thần
Nguyên nhân của vấn đề khó tập trung chú ý
Một số biện pháp khắc phục tình trạng khó tập trung
Một số quyển sách hay về sự tập trung

Tập trung suy nghĩ là một dạng năng lực tinh thần

Sự tập trung là một khái niệm không hoàn toàn mới hoặc chưa biết về nó. Tất cả chúng ta có thể đã sử dụng thuật ngữ này nhiều lần trong cuộc sống của mình, chúng ta biết nó nói đến vấn đề gì và chúng ta có khả năng này ở mức độ cao hay thấp hơn về nó.

Sự tập trung được hiểu là khả năng hay năng lực của con người (và của các loài khác) để tập trung nguồn lực nhận thức của mình vào một kích thích hoặc hành động, mà tại thời điểm đó không có sự chú ý nào khác có thể làm ảnh hưởng đến khả năng này.

Nói cách khác, đó là một khả năng mà làm thế nào để một trọng tâm của sự chú ý tạo ra các yếu tố cụ thể, chọn kích thích và giữ nó ở đó. Nó cho phép chúng ta theo dõi sát sao chủ đề của một nhiệm vụ và thực hiện thành công nó.

Mức độ của sự tập trung được đánh giá là đối với những gì chúng ta đang làm có liên quan nhiều đến khả năng này như : dễ tập trung hơn khi chúng ta muốn và chúng ta thích làm những gì chúng ta làm, khi nó trở nên hấp dẫn chúng ta.

Sự tập trung là cần thiết cho nhiều hoạt động hàng ngày. Cho dù đó là lái xe, chơi thể thao, đọc sách, thiền, chuẩn bị thức ăn hay lắng nghe một người bạn cần hỗ trợ, sự tập trung là một khía cạnh mà chúng ta phải đưa vào thực tế để thực hiện các hoạt động này một cách chính xác.

Ngược lại của sự tập trung là rất khó tập trung

Và cũng rất nhiều lần trong cuộc đời của bạn, bạn có thể không thể duy trì sự chú ý hoặc đầu tư đủ nguồn lực tinh thần để thực sự tập trung vào một cái gì đó, tức là bạn rơi vào tình trạng rất khó khăn để có sự tập trung.

Thoạt nhìn như vấn đề thiếu tập trung có vẻ không đặc biệt nghiêm trọng, nhất là khi chúng ta nghĩ rằng chúng ta sống trong một xã hội mà nhu cầu cơ bản nhất để sinh tồn luôn được bảo đảm.

Nhưng sự thật, việc khó tập trung lại là đại diện cho một vấn đề lớn đó là tình trạng bạn bị vô hiệu hóa để thực hiện một hành động hiệu quả, đem lại nhiều kết quả tốt đẹp hơn nếu sự tập trung xảy ra. Và nó có thể có tác động trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Hậu quả của sự khó tập trung

Ví dụ, ở cấp độ học tập hoặc công việc, khả năng tập trung của chúng ta sẽ cho phép chúng ta thực hiện các nhiệm vụ được yêu cầu của chúng ta hoặc ghi lại chính xác những gì chúng ta phải làm hoặc ghi nhớ công việc đó.

Không thể tập trung đúng cách có nghĩa là chúng ta cần nhiều thời gian hơn để thực hiện mỗi hành động, hoặc thậm chí là chúng ta không thể làm điều đó vào lúc đó. Đó là điều mà tại một số điểm đã xảy ra với tất cả chúng ta, rất phổ biến và có thể tạo ra hiệu suất thấp.

Liên quan đến sức khỏe, việc khóc tập trung đúng cách cũng sẽ làm tăng nguy cơ tai nạn dưới mọi hình thức. Ví dụ: nếu bạn đang lái xe và bạn không chú ý đầy đủ đến đường đi, bạn có thể gặp tai nạn nghiêm trọng

Hoặc, nếu bạn đang ở trong bếp, bạn có thể không nhận ra rằng bạn đang có một cái nồi đang cháy… những loại tai nạn kiểu này xảy ra mỗi ngày, lỗi thường là do của con người là một yếu tố rất phổ biến.

Trong lĩnh vực xã hội, việc không chú ý đầy đủ đến những gì gia đình, bạn bè và những người quan trọng của chúng ta nói và làm có thể làm tổn hại nghiêm trọng các mối quan hệ của chúng ta .

Chúng ta có thể được coi là những người không quan tâm đến cảm giác của người khác, hoặc đơn giản là bỏ qua những gì họ nói với chúng ta. Không ai muốn có một người bạn, khi được nói chuyện, mà người đó dửng dưng như một bức tường.

Nguyên nhân của vấn đề khó tập trung chú ý

Tất cả chúng ta thỉnh thoảng có những khoảnh khắc mất đi sự tập trung có thể gây ra một số thất bại lớn hay nhỏ khác nhau. Tuy nhiên, nếu trường hợp này xảy ra thường xuyên, thì nó sẽ là một rối loạn. Các nguyên nhân phổ biến có thể là :

1, Khó tập trung do phân tâm

Khi chúng ta làm một cái gì đó, chúng ta không làm duy nhất điều đó mà đặt mình vào xử lý nhiều công việc hay nhiều nhiệm vụ khác nhau cùng một lúc, cách làm này thường sẽ đưa tinh thần chúng ta vào trạng thái phân tâm và khả năng thiếu tập trung rất dễ xảy ra.

Hay nói cách khác, chúng ta thường được đặt trong một môi trường và bối cảnh nhất định, mà trong đó các kích thích khác nhau liên tục xuất hiện có thể cản trở hiệu suất hoàn thành công việc của chúng ta khi sự chú ý dễ bị phân tán.

2, Cơ thể thiếu sự nghỉ ngơi

Mệt mỏi là một trong những kẻ thù tồi tệ nhất của sự tập trung. Để bộ não của chúng ta hoạt động tối ưu, chúng ta cần có một đêm ngủ ngon giấc hoặc ít nhất là một giấc ngủ ngắn vào buổi trưa.

Nhiều người có vấn đề với sự tập trung do bị thiếu nghỉ ngơi. Hoặc là vì họ bị bệnh mất ngủ, ngủ quá ít hoặc ngủ kém chất lượng, ngày hôm sau họ không có được toàn bộ sức mạnh, không có được sự phục hồi năng lượng, khiến họ mất đi sự chú ý.

3, Thiếu tập trung do sự căng thẳng

Căng thẳng mãn tính cũng có thể trở thành một yếu tố gây tổn hại sức khỏe thể chất và tinh thần của chúng ta.

Sự khó chịu này sẽ chuyển thành những khó khăn nhất định về nhận thức, một trong số đó là sự thiếu tập trung. Khi tâm trí chúng ta càng căng thẳng, thì nó càng khó để cố gắng làm dịu tâm trí và tập trung vào những gì đang cần làm.

4, Quá tải công việc

Chúng ta sống trong một xã hội trong đó triết lý đa nhiệm được khuyến khích, nghĩa là cố gắng làm nhiều việc cùng một lúc, và ngày càng trở nên chồng chất, kể cả áp lực cũng nặng hơn. Nó có thể sẽ gây ra tác dụng ngược lại, tức là hiệu quả thấp hơn mong muốn.

Như chúng ta đã biết, bất cứ ai bao quát nhiều, nghĩa là làm nhiều việc một lúc có thể khiến chúng ta không chú ý đầy đủ đến từng nhiệm vụ. Chúng ta càng có nhiều thứ trong danh sách việc cần làm thì càng khó thực hiện từng cái một.

Con người, dù có thể sở hữu một trí thông minh tuyệt vời cho chính mình, nhưng nó cũng có những hạn chế nhất định, và một trong số đó là làm một số việc cùng một lúc.

Nhảy từ nhiệm vụ này sang nhiệm vụ khác sẽ không chỉ làm lãng phí thời gian, khó hoàn thành trơn tru công việc, mà nó còn “làm hỏng” bộ não do chúng ta chỉ tập trung quá mức trong thời gian ngắn.

5, Khó tập trung do sự chán nản

Chán nản không phải là một cái gì đó bệnh hoạn, trái lại, sự nhàm chán là một cảm xúc cơ bản của con người. Tuy nhiên, sự nhàm chán không phải là thứ chúng ta thích, đặc biệt nếu nó xuất hiện trong một tình huống mà chúng ta cần phải có sự tập trung chú ý.

Có một công việc mà chúng ta không thích, hay ở trong một lớp học với một giáo viên buồn chán hoặc không nhận đủ sự kích thích từ môi trường là những yếu tố dẫn đến sự nhàm chán và do đó, làm giảm sự tập trung của chúng ta.

Khi chúng ta buồn chán, những gì bộ não của chúng ta nói với chúng ta là chúng ta đang ở trong một tình huống mà nó diễn giải là không thú vị và do đó, tốt hơn là nên nghỉ ngơi hoặc làm việc khác.

Vì vậy, khi tâm trí chúng ta rơi vào trạng thái này, nó sẽ làm chúng ta rất khó tập trung vào nhiệm vụ chúng ta đang làm và khiến chúng ta làm việc, hay học tập trong vai trò như một kẻ bị phân tâm, không còn sự chú ý hiệu quả.

6, Thiếu sự chú ý

Rối loạn tăng động giảm chú ý (Attention-deficit hyperactivity disorder – ADHD) là một rối loạn liên quan đến các vấn đề nghiêm trọng trong việc duy trì sự chú ý kéo dài.

Mặc dù người ta thường hiểu một cách phổ biến rằng đó là một rối loạn độc quyền ở trẻ em, nhưng nó cũng xuất hiện ở người trưởng thành. Những triệu chứng như phân tâm, bối rối, khó tập trung, không chú ý là một tình trạng tâm lý mà những người này phải chịu.

7, Niềm vui tột độ hoặc nạp năng lượng quá mức

Sự đối lập của lo lắng, khó chịu và căng thẳng là một niềm vui bất ngờ, tột độ cũng có thể khiến bạn rất khó tập trung.

Niềm vui mà chúng ta cảm thấy cũng cần một số sự chú ý, và trừ khi những gì chúng ta đang làm là nguồn gốc phát sinh ra niềm vui đó và đương nhiên bạn cũng cần phải biết cách kiểm soát nó để tránh tâm trí mình rơi vào tình trạng phân tâm.

Việc nạp cho cơ thể một mức năng lượng cao cũng có thể khiến cho sự tập trung, chú ý của tinh thần bị giảm đi rất nhiều và nó sẽ bị di chuyển từ điểm này sang điểm khác, từ việc này sang việc khác, làm bạn không thể tập trung được vào một việc cố định.

8, Khó tập trung do cơ thể lão hóa

Các khả năng tâm thần như trí nhớ hoặc khả năng tập trung không phải lúc nào cũng ổn định, nhưng nhìn chung có xu hướng giảm dần theo tuổi tác. Đây là một khía cạnh mất mát rất thông thường.

9, Các nguyên nhân do một số bệnh gây ra

Mặc dù 8 nguyên nhân trên là phổ biến, nhưng khả năng mất tập trung còn có thể gây ra từ một số rối loạn và bệnh tật sau và mức độ nó cũng tùy thuộc vào khả năng nặng nhẹ của từng loại bệnh :

Rối loạn tăng động giảm chú ý

Như đã nói ở trên, bệnh ADHD được đặc trưng chính xác bởi những khó khăn trong việc duy trì sự tập trung và sự dễ dàng đánh lạc hướng bản thân ở những người mắc chứng này.

Những người mắc phải bệnh này rất dễ bị phân tâm, có xu hướng quên đồ vật và việc cần làm và khó hoàn thành nhiệm vụ. Trong một số trường hợp có sự hiếu động, cũng như sự kích động , hồi hộp và bốc đồng.

Alzheimer và các chứng mất trí khác

Chứng mất trí nhớ và các bệnh thoái hóa thần kinh thường gây ra các vấn đề về sự chú ý và tập trung khi não bị suy giảm. Cùng với các vấn đề về trí nhớ, khả năng tập trung thường là một trong những kỹ năng đầu tiên suy yếu dần.

Tâm thần phân liệt

Mặc dù điều đầu tiên khi nói về tâm thần phân liệt thường là ảo giác, một trong những triệu chứng thường gặp của những người mắc chứng rối loạn này là sự hiện diện của những khó khăn trong sự chú ý, đặc biệt là ở những người bị suy giảm nhất định.

Rối loạn tâm trạng

Những người bị trầm cảm thường gặp khó khăn trong việc tập trung, tâm trí của họ thường bị chiếm giữ với những suy nghĩ tiêu cực.

Nỗi buồn và những suy nghĩ tự động được tạo ra trong các giai đoạn trầm cảm, mất niềm vui, thờ ơ và thụ động thường đi kèm với các rối loạn tâm trạng, khiến bệnh nhân rất khó tập trung.

Đối với những người bị rối loạn lưỡng cực, ngoài các vấn đề về các giai đoạn trầm cảm, họ cũng sẽ thiếu tập trung khi ở trong giai đoạn hưng cảm, tức là trạng thái con người mở rộng, hoạt bát, nhịp độ nhanh, kích động và thậm chí có thể cáu kỉnh.

Sử dụng các chất

Một số lượng lớn thuốc và các chất khác cản trở rất nhiều khả năng người dùng chúng có thể tập trung, do suy nhược hệ thống thần kinh hoặc do kích thích quá mức.

Mặt khác, các chất khác như cà phê có thể làm tăng mức năng lượng của người mệt mỏi, hoặc những chất khác như linden làm thư giãn giảm bớt lo lắng, đến mức nó có thể tạo điều kiện cho sự khó tập trung ở người tiêu thụ.

Một số biện pháp khắc phục tình trạng khó tập trung

Thiếu tập trung hoặc mất sự tập trung có thể gây phiền nhiễu và gây ra nhiều vấn đề khác nhau hàng ngày. Đó là lý do tại sao khắc phục nó rất được khuyến khích. Một số cách để tăng cường sự thiếu tập trung và loại bỏ sự mất chú ý có thể thực hiện như sau :

1, Luyện tập thể dục

Rèn luyện thường xuyên việc tập thể dục và thể thao sẽ góp phần rất lớn vào việc cải thiện khả năng tập trung, ngoài việc đốt cháy năng lượng và cho phép endorphin được giải phóng sẽ giúp cơ thể chúng ta cảm thấy tốt hơn.

2, Ngủ đủ giấc

Xem thêm : Lợi ích của việc ngủ đủ giấc với chất lượng cuộc sống

Chúng ta đã biết rằng, mệt mỏi là một trong những yếu tố gây ra sự thiếu tập trung trong các nhiệm vụ của chúng ta. Chúng ta cần ngủ và nghỉ ngơi đầy đủ để có thể phục hồi năng lượng và tài nguyên cho cơ thể của mình.

3, Tạm ngưng công việc đang thực hiện

Khi cảm thấy sự khó tập trung trong công việc diễn ra, chúng ta cần phải ngắt kết nối kịp thời khỏi nhiệm vụ, công việc hoặc những nghiên cứu mà chúng ta đang tham gia.

Cần có một chút thời gian cho bản thân, đừng để nó luôn bị cuốn hút bởi cùng một nhiệm vụ hoặc nhiều công việc một cách liên tục, căng thẳng và dồn dập.

4, Đừng để nhiều thiết bị vây quanh gây phân tâm

Điện thoại di động, máy tính, tivi, mọi người nói chuyện xung quanh … Nếu chúng ta đang cần sự tập trung cao độ, thì những thứ đó có thể sẽ làm phiền chúng ta, hầu hết mọi sự chú ý sẽ bị loại bởi những thứ gây ra sự phân tâm này.

Kể cả trường hợp khi chúng không phát ra âm thanh, nhưng sự hiện diện của chúng sẽ làm thu hút sự chú ý của chúng ta như chúng ta hay nhìn vào màn hình Facebook hoặc lướt Internet …

5, Tìm kiếm động lực trong những gì bạn làm

Đặt mục tiêu thực sự thúc đẩy chúng ta và liên kết chúng với những gì đang được thực hiện để giúp chúng ta dễ dàng tập trung hơn.

Nếu những gì chúng ta đang làm không thúc đẩy chúng ta, chúng ta có thể cố gắng hiểu ý nghĩa của nó bằng cách liên kết nó với cuộc sống hàng ngày của chúng ta hoặc thiết lập nó như một bước cần thiết để đạt được mục tiêu đó.

6, Tăng cường sự tập trung bằng cách thực hành thiền

Thiền đã được chứng minh là đem lại hiệu quả trong việc kích thích khả năng chú ý, ngoài ra, từ lâu người ta đã từng biết đến, thực hành thiền là một thực hành giúp cho tinh thần thư giãn và nhìn nhận mọi thứ xung quanh một cách khách quan hơn.

7, Làm một công việc tại một thời điểm nhất định

Đối phó với nhiều thứ khác nhau sẽ khiến bạn khó tập trung vào một thứ và dẫn đến thiếu tập trung toàn diện để giải quyết tốt nhiệm vụ của mình. Sắp xếp và dành riêng cho một nhiệm vụ duy nhất sẽ giúp bạn dễ dàng tập trung vào những gì bạn đang làm hơn.

8, Lựa chọn nơi phù hợp cho từng công việc

Thực hiện mỗi hành động trong một bối cảnh nhất định để tạo điều kiện tập trung xử lý cho nó là hữu ích nhất.

Chẳng hạn, việc đọc sách trên giường sẽ giúp bạn dễ ngủ hơn khi làm việc gì đó (và ngược lại, khi chúng ta phải ngủ sẽ khó hơn khi làm một việc khác) trong khi đó làm việc tại bàn làm việc với máy tính, thì khả năng tập trung để viết hoặc đọc có thể dễ dàng hơn.

Điều kiện ánh sáng và âm thanh tại nơi làm việc cũng rất quan trọng ảnh hưởng đến khả năng tăng cường sự tập trung của chúng ta.

9, Đọc và viết

Đọc và viết là những hành động, mà mặc dù có thể đó là những việc mà chúng ta đã từng làm thường xuyên và có vẻ đơn giản, nhưng chúng lại thường đòi hỏi sự tập trung rất cao.

Đặc biệt là nếu chúng ta thực hành khả năng viết bằng tay. Vì cấu trúc của một bài văn để diễn đạt những gì chúng ta muốn bày tỏ buộc chúng ta phải tập trung vào việc tìm ra ngôn từ, ngữ pháp để thực hiện nó trơn tru, sinh động hơn.

10, Tạo một lịch trình

Một cách nữa để tăng cường sự chú ý, loại bỏ sự khó tập trung, cũng như rèn luyện khả năng kỷ luật, là chuẩn bị một lịch trình, thời gian biểu có tính đến những gì chúng ta sẽ làm trong những giai đoạn tiếp theo.

Trong kế hoạch này, chúng ta phải kết hợp không chỉ những gì chúng ta phải làm, mà cả thời gian nghỉ ngơi. Tuy nhiên, điều quan trọng là việc lập kế hoạch phải thực tế và hợp lý để thực hiện được, bởi vì nếu không, nó có thể sẽ tạo ra sự phân tâm.